Lichen sclerosus ofwel LS is een huidaandoening die vooral voorkomt in het genitale en anale gebied bij vrouwen. Het wordt veel gezien bij vrouwen vanaf middelbare leeftijd. Daarom wordt het nog weleens benoemd als een oude vrouwen aandoening. Maar is dat wel zo? Is het leeftijdsafhankelijk? Om dat te kunnen achterhalen gaan we eerst wat dieper in op wat LS precies is en wat de oorzaken zijn.
Wat is lichen sclerosus?
Lichen sclerosus ofwel LS staat ook wel bekend als lichen sclerosus et atrophicus. Dat laatste deel duidt erop dat het hier een chronische inflammatoire huidaandoening betreft. Het komt vooral bij vrouwen voor en tast het gebied aan rond de genitaliën en de anus. LS tast de huid en de slijmviezen aan en geeft de volgende symptomen:\
- Dunner en witter wordende huid: een van de meest kenmerkende symptomen van lichen scerosus is de verandering van textuur en kleur van de huid. Door deze veranderingen kunnen er makkelijk blaren worden ontwikkeld en scheurt de huid sneller.
- Jeuk: veel huidaandoeningen geven jeuk. Zo ook LS. Het kan zeer ernstige vormen aannemen maar ook bij een klein beetje jeuk blijven.
- Pijn: de gevoelige en fragiele huid kan pijnklachten geven. Deze pijnklachten komen vooral opzetten bij seksuele activiteit, plassen of ontlasting. De pijn en ongemak kunnen zo heftig zijn dat de kwaliteit van leven flink kan beïnvloeden.
- Complicaties: wanneer LS niet (juist) wordt behandeld, kan het complicaties geven. Denk hierbij aan littekenvorming, vervorming van de genitaliën of het vernauwen van de opening van de vagina. Ook kan het risico op huidkanker verhogen wanneer lichen sclerosus niet wordt behandeld.
Wat is de oorzaak van lichen sclerosus?
Wat precies de oorzaak is van LS is helaas nog niet bekend. Men beschouwt het als een auto-immuunziekte. Dit houdt in dat het immuunsysteem gezonde cellen aanvalt en op deze manier ontstekingen veroorzaakt. Daarnaast zijn er ook andere oorzaken die hoogstwaarschijnlijk een grote rol spelen in de ontwikkeling van lichen sclerosus:
- Hormonale factoren: hormonale veranderingen kunnen lichen sclerosus veroorzaken of verergeren. Vooral tijdens de menopauze zien we dit vaker voorkomen.
- Genetische aanleg: het lijkt erop dat aanleg voor LS ook meespeelt. In sommige families komt het veel vaker voor.
- Trauma: we zien het niet vaak maar ook trauma, dus een beschadiging, kan bijdragen. Vaak zorgt dit voor het verergeren van al bestaande lichen sclerosus.
Hoe wordt lichen sclerosus behandeld?
Wanneer u het vermoeden heeft dat u lichen sclerosus heeft of u ziet veranderingen in uw huid in het gebied rond de genitalien of anus, dan is het verstandig om contact op te nemen met een arts. Zowel een dermatoloog als een gynaecoloog kunnen u verder helpen. Bij Optimum Clinics werken deze twee specialismen nauw samen voor de perfecte behandeling.
Wanneer de diagnose is gesteld, krijgt u vaak een creme uit de groep topische corticosteroiden voorgeschreven. Deze creme remt ontstekingen en helpt zo de pijn en de jeuk te verminderen. Bij vrouwen in de menopauze kan lokale hormoontherapie ook uitkomst bieden.
Naast behandeling is ook controle van belang. LS kan huidkanker veroorzaken en moet daarom nauwlettend in de gaten worden gehouden door middel van periodieke controle.
Is lichen sclerosus een oude vrouwen aandoening?
Nee, dat is het niet. Het is echter wel zo dat we het in de praktijk veelal bij vrouwen terugzien die in de periode van in en rond de overgang zitten.
Yvonne van Dreven
op 04 Feb 2024