Hoofdluis

Hoofdluis. Wie kent het niet? Het vervelende beestje zorgt vaak voor heel wat gedoe. Na iedere vakantie staan de luizenmoeders en -vaders weer gereed om de haren van alle kinderen te checken op hoofdluis. Maar waarom jeukt het beestje zo? En wat is de beste manier om hoofdluis te voorkomen en te bestrijden? Kun je ziek worden van hoofdluis? Moet je met hoofdluis naar de dokter? Genoeg vragen, onduidelijkheden en misverstanden te lezen over hoofdluis. Wij vertellen graag alles over hoofdluis.

Hoofdluis

De hoofdluis ofwel pedicilus humanus capitis behoort tot de zuigende luizen. Dit betekent dat het zich voedt met bloed. De luis klemt zich met speciale klempootjes in de hoofdharen. Op andere plekken op het lichaam die behaard zijn, komt de hoofdluis zeer zelden tot nooit voor. Wanneer de hoofdluis bloed uitzuigt, komt er speeksel vrij. Dit speeksel zorgt voor de jeuk die kenmerkend is voor het hebben van hoofdluis. Meestal geeft het speeksel van een enkele hoofdluis nog geen jeuk en beginnen deze klachten pas wanneer er meerdere luizen op de hoofdhuid te vinden zijn. 

De levenscyclus van een hoofdluis bestaat uit drie stadia: eistadium, nimfstadia en volwassenstadium. Van een ei tot het moment dat de luis het nimfstadium bereikt is ongeveer 7 dagen. In dat stadium zuigt de luis ook voor het eerst bloed en beginnen de eerste jeukklachten. Die 7 dagen noemen we ook wel de incubatietijd van de klachten van hoofdluis. Van nimfstadium tot aan het volwassen stadium duurt ongeveer 9 dagen. Daarna blijft een volwassen luis nog een dag of 20 leven. In die dagen legt een vrouwtjesluis gemiddeld 5 eitjes. Niet zo gek dus dat een besmetting met hoofdluis behoorlijk hardnekkig kan zijn. Daarnaast plakt het vrouwtje de eitjes bij de haaraanzet tegen het haar. Dit doet zij met een soort kit dat niet in water oplosbaar is. Even goed het haar wassen met enkel water is dus zinloos. 

Besmetting met hoofdluis

Hoofdluis is behoorlijk besmettelijk. Het komt niet zelden voor dat een groot deel van een klas besmet is. Toch blijkt in de praktijk 'slechts' 0,2 tot 0,65% van de schoolkinderen hoofdluis te hebben.  Hoofdluis wordt vooral gezien bij kinderen in de basisschoolleeftijd. Gezinsleden van deze kinderen lopen ook een grote kans om last te krijgen van hoofdluis. 

Hoofdluis wordt overgebracht door direct haar tot haar contact. Er wordt gezegd dat hoofdluis ook kan worden overgebracht doordat ze overspringen van jas op jas, zich nestelen in mutsen en oorwarmers, je een kam of borstel deelt of door beddengoed. Dit is echter nooit wetenschappelijk aangetoond. 

Hoofdluizen overleven het beste in een warme en vochtige omgeving. Ook hebben ze echt een gastheer nodig om te overleven. Zonder bloed overleven zij maximaal twee dagen. Vaak zijn de luizen dan al zwak en minder tot niet meer besmettelijk. 

Hoe weet ik of ik hoofdluis heb?

In eerste instantie zal er weinig tot niets van de aanwezigheid van hoofdluizen worden gemerkt. De jeuk treedt immers pas na gemiddeld 7 dagen op. Wanneer er een vermoeden bestaat op hoofdluis of u wil uit voorzorg controleren dan zijn er een aantal dingen die gedaan kunnen worden. 

  • Kijken: kijk goed tussen alle haren. Maak scheidingen en bekijk de hoofdhuid maar ook de haaraanzet. Vooral in de nek en achter de oren zijn belangrijke plekken om ze te ontdekken. Soms ziet u dan een hoofdluis bewegen. Vaker worden er geen bewegende hoofdluizen gezien maar kunnen wel de eitjes al gezien worden. De eitjes zien eruit als kleine grijswitte puntjes. Alleen kijken is in de meeste gevallen niet afdoende. Om zeker te weten of er een hoofdluisbesmetting is, dient er ook gekamd te worden. 
  • Kammen: Kam het haar met een speciale luizenkam of een kam met hele fijne tanden. Houdt bij het kammen in wit papier onder het haar. De luizen en neten vallen dan op het papier zodat deze makkelijker te zien zijn. Ziet u kleine grijsblauwe of roodbruine stipjes? Dan is er sprake van hoofdluis. 
  • Herhaal het bovenstaande eenmaal per week. Wanneer er sprake is van hoofdluis dan is dit nodig om te kijken of alle hoofdluis weg is. Wanneer er geen sprake is van hoofdluis kan eens per week controleren er voor zorgen dat een eventuele besmetting vroeg kan worden aangepakt. 

HoofdluisHoofdluis

Kun je ziek worden van hoofdluis?

Nee, hoofdluis is volledig onschuldig. Het kan echter wel ontzettend vervelend zijn om hoofdluis te hebben. Hoofdluis geeft namelijk veel jeuk. Wanneer deze jeuk lang blijft voortduren of heel heftig wordt dan kunnen er door het vele krabben wel infecties ontstaan. Het is belangrijk om hoofdluis zo snel mogelijk aan te pakken. Hoofdluis heeft helemaal niets te maken met vies haar. Het is dus ook niet zo dat iemand onhygiënisch is of ziektes kan overbrengen wanneer er sprake is van hoofdluis. U hoeft dus ook niet naar de dokter wanneer u hoofluis heeft vermoedt. 

Kan ik hoofdluis voorkomen?

Nee, eigenlijk valt het niet echt te voorkomen. Zeker bij kinderen die naar school gaan, sporten, of naar de kinderopvang gaan, is het niet te doen om hoofdluis volledig te voorkomen. 

Er wordt nog regelmatig geadviseerd om bijvoorbeeld jassen in zakken te hangen wanneer er hoofdluis op school is ontdekt. Het RIVM adviseert dit soort voorzorgsmaatregelen echter niet meer. Er is nooit wetenschappelijk bewezen dat hoofdluis overdraagbaar is via spullen als jassen, mutsen en kammen. Uiteraard kan het ook geen kwaad om nog wel deze voorzorgsmaatregelen te treffen. 

Hoofdluis kan dus niet worden voorkomen maar het helpt wel om regelmatig te controleren. Hoe eerder de hoofdluis wordt ontdekt, hoe makkelijk deze aan ta pakken is. Het advies is daarom om uw kind maandelijks te controleren. Wanneer er op school, sportclub of opvang kinderen zijn met luizen dan is het zinvol om tijdelijk wekelijks te controleren. 

Behandeling van hoofdluis

Het allerbelangrijkste bij het behandelen van luizen is kammen, kammen en vooral veel kammen. Iedere dag het haar kammen, gedurende twee weken, is van essentieel belang. U kunt er eventueel wit papier onder leggen zodat u ook kunt zien of er nog (veel) hoofdluizen zijn. Om het kammen wat makkelijker te maken, kan het handig zijn om crèmespoeling of antiklitshampoo te gebruiken. Wanneer dit kammen consequent en zorgvuldig wordt uitgevoerd, zal het de hoofdluizen volledig kunnen verwijderen.

Wanneer dit niet afdoende werkt of u vindt alleen kammen zelf niet voldoende dan kunt u gebruik maken van een antihoofdluismiddel. Deze middelen zijn verkrijgbaar bij apotheek en drogist. Aangezien sommige van deze middelen in bepaalde situaties niet gebruikt mogen worden of bijwerkingen kunnen geven, adviseren wij u om de apotheek of drogist om advies te vragen en de bijsluiter goed te lezen. 

Bovenstaande behandelingen zijn officiële adviezen en de werking hiervan is aangetoond. Wat hoofdluis betreft zijn er nog veel meer adviezen, middeltjes en oma's tips. Let op: deze middelen zijn dus niet bewezen. 

  • Bewaar kleding die besmet zou kunnen zijn met hoofdluis twee weken lang in een gesloten plastic zak
  • Was kleding, beddengoed en dergelijke (indien mogelijk) op minimaal 60 graden
  • Smeer het haar vol met mayonaise en wikkel het in met plastic folie. Dit een aantal uren zo laten zitten om vervolgens het haar te wassen zoals u gewend bent
  • Smeer de hoofdhuid in met zonnebloemolie
  • Oma weet raadt en heeft nog tientallen soortgelijke adviezen

Blijven de hoofdluizen of geven ze meer klachten dan enkel jeuk? Neem dan contact met ons op. Wij helpen u graag verder! Ook voor andere vragen op het gebied van dermatologie, gynaecologie en keel-, neus- en oorheelkunde staan wij voor u klaar.

www.optimumclinics.nl

info@optimumclinics.nl

085-1302796

Over de schrijver
Als kwaliteitsmanager binnen Optimum Clinics zorg ik voor de optimale communicatie tussen patiënten, zorgverleners, huisartsen en andere verwijzers. Hierbij kun je denken aan het schrijven van een blog of het organiseren van een nascholing. Op die manier verloopt alles soepel en blijft iedereen goed geïnformeerd.
Reactie plaatsen